‘Asi’ Değil, Anlaşılmak İsteyen Gençler

Ergen Davranışlarının Altındaki Gerçekler

Kapıyı çarpan, odasına kapanan, göz devirmeyi alışkanlık haline getiren ve sık sık “bana karışmayın” diyen gençlerle yaşamak… Kulağa zor geliyor, değil mi? Ergenlik dönemi, birçok aile için zorlu ve yorucu bir süreçtir. Ancak bu dönemde gençleri sadece “asi”, “inatçı” ya da “saygısız” olarak etiketlemek, aslında onların iç dünyasındaki fırtınaları gözden kaçırmamıza neden olur.

Çünkü çoğu zaman asi görünen genç, anlaşılmak isteyen bir çocuktur. Peki, bu davranışların ardında neler yatıyor? Gençler bize ne anlatmak istiyor?

Ergenlik: Kimlik Arayışının Fırtınalı Dönemi

Ergenlik, bir çocuğun bedensel, duygusal ve zihinsel olarak yetişkinliğe geçmeye çalıştığı bir süreçtir. Bu geçiş:

  • Bedenin değişmesi,

  • Duyguların karmaşıklaşması,

  • Kimlik arayışının başlaması,

  • Aileden bağımsızlaşma ihtiyacı
    gibi pek çok değişkeni beraberinde getirir.

Genç bu dönemde artık bir çocuk değildir ama tam anlamıyla yetişkin de değildir. Bu arada kalmışlık hali çoğu zaman kararsızlık, öfke, çekilme ve başkaldırı olarak dışa yansır.

“Asilik” Davranışlarının Altında Ne Yatar?

Ailelerin “asi” olarak tanımladığı davranışlar genellikle şu ihtiyaçların dışavurumudur:

  • Duyulmak: “Ben de bir bireyim, sesimi duymanızı istiyorum.”

  • Görülmek: “Ne düşündüğüm, ne hissettiğim önemli.”

  • Anlaşılmak: “Bu karmaşık duygularla baş etmeye çalışıyorum.”

  • Özgürlük: “Hayatım üzerinde söz sahibi olmak istiyorum.”

  • Sınanmak: “Nerede durmam gerektiğini sizin tepkilerinizle öğreniyorum.”

Bu ihtiyaçlar karşılanmadığında, gençler ya daha çok içine kapanır, ya da daha fazla tepki göstererek dikkat çekmeye çalışır.

Aileler Ne Yapmalı?

Ergenlik döneminde gençlerle sağlıklı bir iletişim kurmak sabır, anlayış ve esneklik gerektirir. İşte bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:

1. Etiketlemeyin, Anlamaya Çalışın

“Sen hep böylesin”, “İyice saygısızlaştın” gibi etiketleyici cümleler gençleri savunmaya iter. Davranışın ardındaki duyguyu anlamaya çalışın.

2. Kurallar Koyarken Saygılı Olun

Kurallar gerekli ama dayatma değil. Açıklayıcı, karşılıklı konuşarak alınan kararlar daha sağlıklı sonuçlar verir.

3. Duygularınızı Paylaşın

Gençler, sadece eleştirildiklerinde değil; duygularınıza tanık olduklarında da sizi daha iyi anlarlar. “Sana ulaşamadığımda kaygılanıyorum” gibi ifadeler çok kıymetlidir.

4. Kıyaslamaktan Kaçının

“Senin yaşında ben…” cümlesi çoğu zaman iletişimi keser. Her bireyin yaşam deneyimi ve dünyası farklıdır.

5. Dinlemeyi Seçin

Gerçekten dinlediğinizde genç bunu hisseder. Tavsiye vermek için değil, anlamak için kulak verin.

Profesyonel Destekle Gençleri Anlamak

Bazı durumlarda ergenlik dönemindeki duygusal dalgalanmalar daha derin sorunların habercisi olabilir. Sürekli öfke patlamaları, içe kapanma, okuldan uzaklaşma, kendine zarar verme eğilimleri gibi belirtiler görüldüğünde bir uzmandan destek almak önemlidir. Terapi, gencin duygularını tanımasına, aile ile sağlıklı bağlar kurmasına ve özgüven geliştirmesine yardımcı olur.

Eğer siz de çocuğunuzla ilişkinizi güçlendirmek, onu anlamak ve bu zorlu dönemde destek olmak istiyorsanız, Psikolog Ezgi Uluyurt’tan profesyonel yardım alabilirsiniz. Randevu ve detaylı bilgi için 0 545 911 65 03 numaralı telefonu arayabilirsiniz. Unutmayın, “asi” görünen genç, çoğu zaman sadece görülmek ve anlaşılmak ister.