Kimlik, bellek ve bilinç; bizi biz yapan bir bütün haline getiren kavramlardır. Dissosiyatif Bozukluklar ise bütünü oluşturan bu yapıların parçalanması, çözülmesi sonucunda meydana gelen ruhsal bozukluklara verilen genel isimdir.
Dissosiyasyon (Çözülme) Bozukluklarının Türleri:
1-Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu
Kendi içerisinde bir sürekliliği olan, öznel olarak ayrı ama birbirinin yerini alabilen kişilik durumu ya da kimliklerin aynı kişide varlığını sürdürmesidir.
Öznel olarak birbirinden ayrı olan bu kimliklerin farklı çevre, benlik algısı, ilişki kurma, düşünce biçimleri, özgeçmiş ve fonksiyonları vardır. Ve bu kişilikler arasında geçişler yaşanmaktadır.
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu genelde çocuklukta hayali koruyucu kimse veya arkadaşlar olarak ortaya çıkar ve yetişkinliğe kadar anlaşılmaz. Dünya genelinde yürütülen çalışmalar ise DKB’nin kadınlarda daha fazla görüldüğünü ifade ediyor.
Tedavi süreci:
- Tanı konur ve stabilizasyon sağlanır.
- Travmatik anılar ele alınır.
- Yeniden bölünme sorunu ile baş etme çalışmaları yapılır.
2-Dissosiyatif Amnezi
Kişinin basit bir unutkanlık ile açıklanamayacak şekilde, travmatik ya da stresli deneyimleri içeren önemli kişisel bilgileri hatırlayamamasıdır.
Genelde birden sonlanan, kısa süreli yaşantılardır.
3-Depersonalizasyon/Derealizasyon Bozukluğu
Depersonalizasyon: Kişinin kendisini zihinsel süreçlerden ve bedeninden ayrılıyormuş; dışarıdan bir gözlemci gibi vücudunu izliyormuş hissine kapılmasıdır. Diğer bir deyişle kişinin kendine yabancılaşması durumudur.
- Baş dönmesi
- Depresyon
- Deli olma korkusu
- Zaman, mekân ve kişiliğe ait bilgileri hatırlama güçlüğü
gibi durumlar depersonalizasyon sırasında görülebilmektedir.
Derealizasyon: İnsanlar ve nesnelerin boyut-şekil değiştirmiş gibi görünmesi durumudur. Dış dünya hakkındaki gerçek dışılık duygusudur.